Symboliek ontrafelen: de link met de vrijmetselarij in de Antieke sieraden

Deze Franse broche uit de 19e eeuw, daterend uit de romantische Victoriaanse periode, stelt twee sfinxen voor die een stervormige saffier bewaken, waarschijnlijk geïnspireerd door de mythologie en de vrijmetselarij. Gemaakt van 18-karaats geelgoud, is zij bezet met 26 oude briljantgeslepen diamanten en 47 roosgeslepen diamanten. De centrale stervormige saffier weegt ongeveer 7 tot 8 karaat en heeft een lichte blauwe doorschijnendheid. Ze is ook bezet met acht robijnen en een parel. Dit stuk, zonder meesterteken, draagt het keurmerk '924', waarschijnlijk een intern werkplaatsnummer, en het Franse 18-karaats goudkeurmerk, voorgesteld door een adelaarshoofd. Een mysterieus en symbolisch meesterwerk uit zijn tijd.

Groep van antieke juwelen: broche

Staat: uitstekende staat
- (meer info over onze conditieschaal)

Land van herkomst: Frankrijk

Stijl: Victoriaans - De Victoriaanse decoratieve kunsten verwijzen naar de stijl van de decoratieve kunsten uit het Victoriaanse tijdperk. Deze periode staat bekend om haar eclectische heropleving en interpretatie van historische stijlen, evenals om de introductie van interculturele invloeden uit het Midden-Oosten en Azië in meubels, accessoires en interieurdecoratie. Het Victoriaanse design wordt algemeen beschouwd als overdadig versierd. De Arts and Crafts-beweging, de esthetische beweging, de Anglo-Japanse stijl en de Art Nouveau vinden hun oorsprong aan het einde van het Victoriaanse tijdperk.
- Zie ook: Victoriaans of meer informatie over de stijlen

Kenmerken van de stijl: De romantische Victoriaanse periode - Experts delen het bewind van koningin Victoria, ook wel het Victoriaanse tijdperk genoemd (1837 - 1901), op in drie perioden van ongeveer twintig jaar elk; de romantische Victoriaanse periode (1837 - 1860), de grote Victoriaanse periode (1860 - 1880) en de late of esthetische Victoriaanse periode (1880 - 1901).

Wij beschouwen deze periode als behorend tot de romantische Victoriaanse periode. Deze periode omvat de kroning van Victoria als koningin van Groot-Brittannië en Ierland, haar huwelijk met koning Albert, hun liefde en toewijding aan hun huwelijk en hun land, die als inspiratiebron dienden. De juwelen uit deze periode zijn gemaakt met complexe gravures, speciale technieken waarbij het email subtiel is bewerkt. Deze technieken maakten het mogelijk om het juweel een zekere weelde te geven met minder edele metalen. Edelmetalen waren in die tijd immers zeer zeldzaam. De meest gewaardeerde (half)edelstenen uit die periode zijn amethist, koraal, granaat, gekweekte parels en turkoois. De betekenis is uiteraard sentimenteel, symbolisch en romantisch, met motieven die doen denken aan de gotische en/of renaissancestijl, en een overvloedig gebruik van motieven zoals ankers, vogels, takken, kruisen, harten en slangen.

Periode: circa 1860
- (gebeurtenissen en feiten uit deze tijd, poëzie uit deze tijd, mode uit deze tijd)

Inspiratiebron: de mythologie en misschien de vrijmetselarij

Thema: Een stervormige saffier bewaakt door twee sfinxen

Materiaal: 18-karaats geelgoud
- (meer info over edele metalen)

Aanvullende informatie: De Sfinx – De Griekse mythologie vertelt het verhaal van Oedipus (een koning van Thebe) en zijn confrontatie met de Sfinx tijdens zijn zoektocht naar de waarheid. De Sfinx had het hoofd en de borst van een vrouw, het lichaam van een leeuw, de staart van een slang en de vleugels van een adelaar. Dit monster stelde aan alle reizigers uit Thebe deze raadselachtige vraag: «Welke schepsel met een stem loopt 's ochtends op vier poten, 's middags op twee en 's avonds op drie?» De Sfinx doodde iedereen die een fout antwoord gaf. Om het juiste antwoord te weten waarmee Oedipus de Sfinx versloeg, moet je Wikipedia raadplegen :-)

Sfinx en Vrijmetselarij: Het beeld van de sfinx werd ook overgenomen in de maçonnieke architectuur. Bij de Egyptenaren werden sfinxen bij de ingang van tempels geplaatst om de mysteries te beschermen en waarschuwden zij degenen die binnengingen om de kennis niet te onthullen aan niet-ingewijden. Champollion beweerde dat de sfinx achtereenvolgens het symbool werd van elk van de goden. De plaatsing van de sfinxen drukte het idee uit dat alle goden voor het volk verborgen waren en dat hun kennis, bewaard in de heiligdommen, alleen aan ingewijden werd onthuld. Als maçonniek embleem is de sfinx aangenomen in haar Egyptische karakter als symbool van mysterie en daarom wordt zij vaak gebeeldhouwd voor maçonnieke tempels of gegraveerd op het hoofd van maçonnieke documenten. Men kan haar echter niet echt als een oud en erkend symbool van de orde beschouwen. Haar introductie is relatief recent en eerder bedoeld als symbolische decoratie dan als symbool van een bepaald dogma. (Uit: Wikipedia)

Griekse hybride wezens – Een hybride is een samenstelling van twee of meer diersoorten en/of mensen. Hoe vreemd het ook mag lijken, de Grieken hielden van deze wezens. Men vindt ze terug in de eerste mythen en legendes en in talrijke kunstwerken. Voor de Grieken in het bijzonder moesten deze denkbeeldige wezens van groot belang zijn, omdat ze de wilde krachten van de natuur vertegenwoordigden die tegenover de mensheid stonden. De zeven bekendste hybriden zijn:

De centaur - In de Griekse mythologie en kunst heeft de centaur de romp van een mens gecombineerd met het lichaam van een paard.
De cocatrix - dit wezen stond ook bekend als de basilisk (« koning der slangen »), en haar blik alleen kon doden; de cocatrix bestond uit een drakenstaart en bijpassende delen van gevogelte.
De reuzen (gigantes) - Deze woeste en angstaanjagende wezens waren de afstammelingen van Gaia (de Aarde).
De griffioen - Volgens de mythe was de griffioen een wezen met het lichaam van een leeuw, verbonden aan het hoofd, de vleugels en klauwen van een adelaar.
De harpij - Harpijen hadden vrouwelijke torso's die waren samengevoegd met delen van een gier; de naam harpij is afgeleid van het Griekse woord dat « rover » betekent.
De saters (faun) - De saters waren vaak de metgezellen van Dionysos, en deze wezens werden in mythe en kunst afgebeeld met geitenpoten en dierlijke aard.
De sirenen - Vrouwen met het lichaam van een vogel; de sirenen waren legendarisch omdat ze zeelieden aantrokken door hun betoverende gezang.

Diamant(en): 26 oude briljant geslepen diamanten met een geschat gewicht van ± 1,12 ct. (kleur en zuiverheid: G/I, vs/i).
47 roosgeslepen diamanten. Wij beschikken niet over het gewicht van de diamanten, wat gebruikelijk is in ons vak voor roosgeslepen stenen.

- Alle diamantgewichten, kleurgradaties en helderheid zijn bij benadering omdat de stenen niet uit hun zettingen worden gehaald om de integriteit van het sieraad te behouden.

Edelstenen: Een ster-saffier met een geschat gewicht tussen 7 en 8 ct. Kleur: lichtblauw, ondoorzichtig. Behandeling: onbekend.
Acht robijnen (laboratorium geproduceerd) (ook wel Verneuil-robijnen genoemd). Het feit dat deze stenen in een laboratorium zijn geproduceerd heeft geen enkele invloed op de waarde van dit juweel. Zowel natuurlijke robijnen als laboratoriumrobijnen werden in die tijd gebruikt, meer om hun effect dan om hun intrinsieke waarde. En een parel.

- Alle gewichten van gekleurde stenen zijn bij benadering omdat de stenen niet uit hun zettingen worden gehaald om de integriteit van het sieraad te behouden.

Geboortestenen: De diamant is de geboortesteen (of maandsteen) van april, de robijn van juli, de saffier van september en de parel van juni.
- (meer info over geboortestenen)

Meester: geen meesterteken gevonden. Hoewel we geen aanwijzing hebben gevonden over de identiteit van de maker, denken we aan meesters als Froment Meurice, Fouquet, Wièse of Falize.

Gestempeld: "924", wat zeer waarschijnlijk een intern werkplaatsnummer is

Keurmerken: Het Franse controlekeurmerk voor 18 karaat goud, voorstellende een adelaarshoofd, dat vanaf circa 1838 in Frankrijk werd gebruikt.
- (meer info over keurmerken)

Afmetingen: 4,50 cm (1,77 inch) x 3,80 cm (1,50 inch)

Gewicht: 18,10 gram (11,64 dwt)